Monday, July 24, 2006

Rechtvaardigheid

Een aantal weken geleden was mijn linkeroor verstopt. Waarschijnlijk niet goed schoongemaakt of te veel aangestampt met een wattenstaaf. Elke ochtend als ik uit bed kwam was het oor helemaal dicht, en dat is nogal lastig, vooral in het verkeer, en in conversaties met meerdere personen, omdat je geen driedimensionaal auditief gehoor meer hebt. 's Middags, zo rond drie uur ging het oor met een plop weer open, weliswaar kwam er niet veel geluid door, toch was ik in staat om veel beter te horen.
Als dat elke dag gebeurt, 's ochtends doof en ongeveer drie uur met een plop weer wat gehoor, dan ga je er aan wennen. Ik wachtte erop, rekende erop, keek naar de klok wanneer het weer drie uur was.
Ik ging rechten ontlenen. Ik vond dat het rechtvaardig was dat mijn oor om drie uur open ging.
De laatste dagen ging het oor niet meer open. Dat vond ik onrechtvaardig. Ik stelde, dat ik onrechtvaardig behandeld was.
Er zijn niet zoveel eigenschappen die mensen van dieren onderscheiden, maar drie kan ik er noemen: taalgebruik, een diepgewortelde traditie in beeldende kunst en andere kunsten, en gevoel voor rechtvaardigheid. Als de rechtvaardigheid op bovenbeschreven wijze in de menselijke cultuur is geslopen, als een 'recht hebben op verschijnselen', dan is een ethisch gevoel, of een morele grondhouding, niets verschillend van het verwachtingspatroon van dieren ten opzichte van gebeurtenissen en verschijnselen.
Blijft alleen de taal over, en de kunst.

Monday, July 03, 2006

Een Stukje Volkskrant

Royal Academy exposeert stuk hout
Van onze verslaggever

AMSTERDAM - De Engelse beeldhouwer David Hensel had er twee maanden aan gewerkt: een groot lachend hoofd van marmer, leunend op een kleine houten steun. Het hoofd was bedoeld als inzending voor de prestigieuze zomertentoonstelling van de Royal Academy of Arts, die jaarlijks in Londen wordt gehouden.

Toen de 61-jarige Hensel vorige week bij de voorbezichtiging van de tentoonstelling kwam kijken, bleek dat niet zijn marmeren hoofd – met de titel One day closer to paradise –, maar de houten ondersteuning was uitverkozen als zijn officiĆ«le inzending. Aan de houten steun had Hensel een dag gewerkt, en hij had het, aldus de kunstenaar tegen de BBC, ‘nooit als kunstwerk beschouwd’.
Het ging mis in de kelder van de Royal Academy. Medewerkers hadden het beeld en de ondersteuning afzonderlijk ter beoordeling aan de jury laten zien. Hensel had de twee delen niet aan elkaar vast kunnen maken, en ze daarom apart ingeleverd. De juryleden dachten dat Hensel twee kunstwerken ter beoordeling had ingestuurd. Ze kozen voor de houten steun, die zij het betere werk van de twee vond.
Kunstenaar Hensel is lid van de Royal British Society of Sculptors en geeft les in beeldhouwen aan de Universiteit van Chichester. De kwestie liet volgens hem niet alleen de smaak van de jury zien, maar ook hun onwetendheid.
Toch zag Hensel er ook een voordeel in. Hij kon er, zoals hij tegen de BBC zei, de grap van kon in zien, maar er zat volgens hem ook een ‘filosofisch aspect’ aan vast. ‘Ik heb mijn halve leven geprobeerd uit te vinden wat kunst is’, aldus Hensel. ‘Door deze kwestie heeft nu een grote groep mensen de kans daar over na te denken.’
De Royal Academy weet nog niet wat ze met de kunstwerken wil gaan doen. De steun staat nog opgesteld. Aan de curatoren van de tentoonstelling is inmiddels gevraagd wat er met het hoofd moet gebeuren: terug op de steun, of laten ophalen door de kunstgenaar Hensel.
Wel heeft de Academy in een verklaring laten weten dat het mogelijk is dat ‘kunstwerken anders worden geĆ«xposeerd dan op de manier waarop de kunstenaar het bedoeld heeft.’