Korte morele bespiegeling op het herdenken van de 'goede' slachtoffers

De discussie die op dit moment door Nederland waart, is die rond het vinden van een antwoord op de volgende vraag:

"..moet Nederland bij de dodenherdenking alleen de 'goede' Nederlandse slachtoffers herdenken, of ook de 'foute' Nederlanders en Duitsers?"

Die vraag kent in zichzelf een behoorlijke morele vooringenomenheid. Ze impliceert namelijk dat mensen goed of fout kunnen zijn. Dit is een morele tegenpool van de gedachte dat mensen in zichzelf nooit goed of fout kunnen zijn, maar wel goed of fout kunnen handelen. ik ben een zeer groot voorstander van de laatste gedachte, maar de vraagstelling gaat nog verder. Zij impliceert namelijk ook, dat niet alleen individuele mensen goed of fout kunnen zijn, maar dat ook bepaalde bevolkingsgroepen (Duitsers) of groepen mensen met gemeenschappelijke eigenschappen (foute Nederlanders, NSB'ers) gekwalificeerd kunnen worden door het predicaat 'goed' of 'fout'. Het behoeft, naar ik hoop, niet veel uitleg dat deze gedachte door mensen of machthebbers behoorlijk kan worden  misbruikt. In de ethiek kent men de begrippen 'endomoraal' en 'exomoraal', betrekking hebbend op de gedachte dat een bepaald moreel construct alleen voor ingewijden in groep A geldt (endomoraal) maar voor mensen buiten die groep ingewijden geldt voor de ingewijden van groep A een andere, meestal ongunstiger moreel construct. (exomoraal) Zo is het in Nederland immoreel om iemand te doden. (endomoraal)  Maar als een Nederlandse militair een Afghaanse Taliban doodt, krijgt hij een lintje. (exomoraal) Stel je voor wat er gebeurt als men ontdekt dat die Taliban een Nederlands paspoort blijkt te hebben. En ook nog eens blank en blond is.
Men moet zich überhaupt afvragen of geografische grenzen wel grond kunnen bieden aan morele bespiegelingen. Waarom is het mij, als Nederlander, immers meer gelegen om iemand uit Twente te verdedigen dan iemand uit Senegal?
Tenslotte is het zo, dat het niet mogelijk is, om de 'goeden' van de 'fouten' te onderscheiden. Een manhafte poging daartoe vindt men in het utilisme van de Engelse jurist Jeremy Bentham. Op verzoek kan ik wel uitleggen waarom dit utilisme niet werkt. (kort gezegd: omdat het principieel onrechtvaardig is)

Bovenstaande vraag staat dus bol van immorele principes en discutabele vooringenomenheden. Ik denk dat het realistischer zou zijn on de vraag als volgt te formuleren:

 ".. moet Nederland bij de dodenherdenking alleen de 'winnaars' van de oorlog herdenken, of mogen ook de 'verliezers' herdacht worden?"