Monday, November 01, 2010

Immersie 9

Binnen de traditionele esthetica is het gewoon te spreken van een onderscheid tussen object en representatie. Een schilderij is een object bestaande uit linnen, verf, vernis, veelal een lijst, en daarnaast is er sprake van een representatie, een landschap of een abstract.

Dispuut bestaat over het feit, of een beschouwer het object en de representatie tegelijk kunnen waarnemen. Volgens veel theoretici (onder andere Rob van Gerwen) is dat niet zo. Zijn stellingname is te vergelijken met een beroemd plaatje: je ziet OF een eend OF een konijn.

Als Rob gelijk heeft, dat wil zeggen als de representatie alleen kan worden waargenomen als het object niet wordt waargenomen, dan ligt daar wellicht een criterium voor het verschijnsel 'representatie', dat soelaas biedt voor een bruikbare definiering van immersie, omdat immersie een gevolg is (?) of een eigenschap is van een representatie, en niet van een object.

1 comment:

Alex Reuneker said...

Dat zou een definiƫring van immersie m.i. wel helpen, maar hem ook een groter bereik geven.
Stel je voor dat de beschouwer zichzelf in een fictionele realiteit plaatst en zegt: 'in die realiteit geloof ik dat ik niet naar een object, maar 'slechts' naar de representatie die het bezit kijk'. (Ik weet dat jij voor deze optie niet zoveel voelt...) Dan is het niet meer mogelijk om object en representatie tegelijk te zien.
Problematisch is echter, zoals we gisteren al besproken, dat we dan moeten kijken wat geldt als object en representatie. De intentie die jij daarbij aanhaalde, vind ik een veel te groot en problematisch begrip om dit probleem op te lossen. Ik kan er nog voor voelen als we intentie zo interpreteren, dat deze bij de beschouwer ligt in zijn of haar kennis van het object en niet bij de maker ervan (dit alleen als deel van de kennis van de beschouwer).

Nu jij weer;-)